Estamos a rematar cos cruceiros incompletos e ímonos hoxe a terras de San Pedro de Eume para atoparnos cun vello cruceiro que durante un tempo estivo case que desaparecido, só asomaba a cruz nun campeiro. No ano 1992, nun suplemento do sábado do xornal A Voz de Galicia, nunha serie dedicada aos cruceiros, aparecer referenciado este cruceiro por D. José María Laredo Verdejo e, máis tarde, recollida esta referencia por D. Juan José Brugoa Fernández, na revista ABRENTE, no artigo “ARTE POPULAR. CRUCEIROS DEL MUNICIPIO DE AS PONTES DE GARCÍA RODRÍGUEZ (A CORUÑA)”; onde nos di que por aquel entón so aparecía visible no campeiro da festa deste lugar a cruz con algunhas imaxes.

Posteriormente foi rehabilitada, aínda que non no seu xeito orixinal, pois faltarían varías partes, e hoxe temos a cruz sobre un pequeno fuste ou varal que vai apoiado nunha base, dando lugar ao:

CRUCEIRO NO CAMPO DA FESTA DE SAN PEDRO DE EUME

Localización:
No campo da festa de San Pedro do Eume e a carón dun cruce de camiños e próxima á Igrexa parroquial.

Gradas:
Non ten

Pedestal:
Vai apoiado o pequeno varal sobre un pedestal que fai de base. Este é de xeito redondo, semellando a pedra dun muíño. Este vai introducido na terra, sendo visible só uns dez centímetros por riba do nivel do chan.

Varal ou Fuste:
É de sección octogonal, rexia e curta. Semella que só aproveitaron algo menos da metade do que sería a lonxitude total do varal.

Capitel:
Non ten

Cruz:
A cruz latina é de sección cuadrangular e de formas bastas. Os extremos dos brazos están algo traballados Na súa base leva un ensanchamento prismático, posiblemente para introducila no capitel ou -tamén puidera ser- a xeito de capitel, de sección hexagonal.

A Cruz anverso, O Cristo:
A imaxe do Cristo non está moi traballada, sinxela e case que esquemática. A imaxe vai pegada á cruz. Non leva o letreiro superior de INRI. Os brazos abertos, rectos e sen detalles. As mans abertas, sen cravos. Pano de pureza moi caído ou baixo e moi estreito. As pernas rectas e cunha lixeira rotación nos pés que van montados. Practicamente en toda a imaxe non hai detalles e é toda ela moi esquemática.

A Cruz reverso, A Virxe:
Ao igual que a imaxe do Cristo, amosa unha imaxe esquemática, sinxela e pouco traballada.
É de talla máis curta co Cristo, aínda que situada a mesma altura. En posición orante e vestida cun manto dende a testa aos pés, que sobresaen por debaixo.

Na parte alta do ensanchamento da cruz, baixo os pés do Crucificado, pode lerse a palabra PAX. A pedra empregada é granito en todas as súas partes.

Pola súa feitura, ben puidera de tratarse dun vello exemplar de cruceiro. Esta é unha das parroquias pouco estudadas no relativo ao seu patrimonio.

Texto e foto aportados por Xose María López Ferro, Cronista Oficial do Concello de As Pontes e director do Museo Etnográfico Monte Caxado, a quen agradecemos a súa colaboración.