Hoxe imos comezar este apartado dentro dos cruceiros e que é o dos cruceiros de fibra-cemento. Contamos con catro exemplares no noso concello dos que teño coñecemento. O de hoxe é o da Santa do Carballo, ao pé da estrada Ferrol-Lugo. A diferencia cos outros cruceiros é a súa finalidade, estes teñen como finalidade ornamentar unha finca e a intención relixiosa do dono que o mandou facer.
CRUCEIRO DA SANTA DO CARBALLO (Casa de Amador de Sexe):

Exemplar realizado en fibra-cemento a imitación dos cruceiros en pedra. Trátase dun cruceiro monocromado e completo, é dicir, pintado dunha soa cor, branco, e que consta de gradas, pedestal, varal, capitel, cruz anverso co Cristo e cruz reverso coa Virxe. Está moi ben conservado e con aspecto de estar pintado recentemente (cando fixen a foto, xa hai uns anos).
Localización:
Situado na finca particular de D. Amador López Fresco, no lugar da Santa do Carballo, na marxe esquerda na dirección Ferrol-Rábade.
As Gradas:
Componse de tres gradas cadradas, da mesma altura. A primeira e maior, que fai de plataforma ou soleira, medio soterrada.
Pedestal:
É un exemplo de un pedestal tronco-piramidal cuadrangular e liso, isto é, sen relevos nin inscricións. Lixeiramente achafranado na súa parte superior.
Varal:
O varal ou fuste é cuadrangular no seu inicio e no seu remate; leva chafrán pronunciado nas esquinas, conferíndolle un aspecto case de octogonal, aínda que non o é.
Non leva inscricións nin relevos, é dicir, é liso.
Capitel:
Neste caso temos a reprodución dun capitel típico dos cruceiros da nosa zona, isto é, con volutas angulares e anxos alados no medio das mesmas. Con molduras superiores e inferiores, máis pronunciada e máis grosa a superior.
A Cruz:
Temos unha cruz cilíndrica, delgada e alta
Cruz anverso, , O Cristo:
Atopamos unha imaxe dun Cristo un pouco máis grande en tamaño co da Virxe.
Leva enriba, cartela de INRI, baixo dela, un Cristo con coroa, melena e barba, cos ollos pechados, mans pechadas, tres cravos, pano de pureza con cordón atado á dereita e pé dereito sobre do esquerdo.
Cruz reverso, A Virxe:
Neste caso a Virxe representada é unha Soidade, con manto que lle cubre da cabeza ata os pés. Estes van apoiados nunha peaña semiesférica que sobresae da cruz.
Texto e foto aportados por Xose María López Ferro, Cronista Oficial do Concello de As Pontes e director do Museo Etnográfico Monte Caxado, a quen agradecemos a súa colaboración.